Suriye’de, Ankara’nın, Şam idaresi ile görüşme talebine muhalif tavır sergileyen rejim zıddı siyasî ve silahlı kümelerin denetim altına alınması teşebbüsü rahatsızlık yarattı. Kendini feshederek Suriye Ulusal Ordusu’na (SMO) dahil olması istenen Suqur Al Shamal Tugayı (Kuzey Şahinleri), talebi reddederek Halep merkezli isyancı silahlı ordu Cephe el- Şamiye’ye (Şam Cephesi), başka ismiyle Levant Cephesi saflarına iştirak sağlaması, kuzeybatı Suriye’de silahlı kümeleri karşı karşıya getirdi. SMO ve Şam Cephesi güçleri, Halep, Afrin ve Azez bölgesine askeri güç sevk ederken çatışma muhtemelliğine karşı hudut çizgilerinde iş makinalarıyla mevziler oluşturulmaya başlandı.
Gerekçe “SMO’nun tekrar yapılandırılması” olarak gösterildi
Türkiye dayanaklı Suriye muhalefetine bağlı Suriye Geçici Hükümeti Savunma Bakanlığı 16 Eylül’de Suqur Al Shamal kümesini dağıtma kararı aldı. Suriye idaresine karşı silahlı uğraş veren SMO’da ikinci kolordu bünyesinde yer alan Kuzey Şahinleri kümesinin, kendini feshederek SMO’ya dahil olması için Türk güvenlik güçlerinin telkinde bulunduğu iddia edildi.
Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Kuzey Şahinleri kümesinin feshedildiği duyuruldu. Kararın, “Suriye Ulusal Ordusu’nu yine yapılandırma planının bir parçası” olduğu belirtilen açıklamada, şu tabirlere yer verildi:
“Suriye Ulusal Ordusu’nun yine yapılanma süreci kapsamlı bir ıslahat planı çerçevesinde iki yıldır devam ediyor ve bu bağlamda “Suqur al-Shamal” fraksiyonu da devreye giriyor. dağıtıldı ve askeri ve lojistik misyon ve teçhizatı Suriye Ulusal Ordusu’ndaki çeşitli kurum ve kümeler ortasında tekrar dağıtıldı. Suqur Al-Shamal grubunun lideri Hasan Khairiya’nın yaşadığı sıhhat sorunu nedeniyle Savunma Bakan Yardımcısı Tuğgeneral Adnan Al-Diab’ın süreksiz olarak bu kümeye liderlik etmek üzere görevlendirildi.”
“Kararı tanımıyoruz”
Suriye Süreksiz Hükümeti Savunma Bakanlığı’nın İkinci Kolordu bünyesinde faaliyet gösteren ve kısa müddet evvel bakanlık tarafından dağıtılan Sukur El Şamal Tugayı ise karşı bir açıklama yayınlayarak, SMO’nun aldığı kararı tanımayacağını belirtti. Silahlı kümenin, son periyotta Suriye Süreksiz Hükümet ve Başbakan Abdurrahman Mustafa ile uyuşmazlık yaşayan muhalif operasyon gücü Cephe el-Şamiye (Şam Cephesi) başka ismiyle Lavent Cephesi kümesiyle birleştiğini duyurdu.
Fotoğraflı mesaj
Levant Cephesi ise El Şemal (Kuzey Şahinleri) Tugayı’nın kendisine katılmasını memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Duyuru, Levant Cephesi kumandanı Azzam Garib ile Kuzeyin Şahinleri Kumandanı Hasan Khairiya’nın yan yana çekilmiş fotoğrafıyla yapıldı.
Levant Cephesi kumandanı Azzam Garib ile Kuzeyin Şahinleri Kumandanı Hasan Khairiya
Karşılıklı açıklamalar sonrası silahlı kümeler askeri güçleri Afrin ve Azez kentleri ile Halep’in kuzey kırsalındaki bölgelerde çatışma sistemine geçti.
Türkiye devrede
Suriye TV’nin bölgede yaşanan tansiyona ait haberinde, yaşanan sorunun tahlili için Türkiye’nin devreye girdiği, olayın muhatapları ile birinci toplantının Gaziantep’te ikinci toplantının ise Halep’in kuzey kırsalındaki Hor Kilis bölgesinde geçtiğimiz hafta cuma günü yapıldığı bildirildi. Dört saat süren ikinci toplantıda Türk tarafı, Suqur Al-Shamal Tugayı kumandanı Hasan Hac Ali (Hassan Khairiya) ve tugay karargâhının Savunma Bakanlığı’na teslim edilmesini istedi. Fakat Şam Cephesi, talebi reddetti.
Toplantıda konuşan Şam Cephesi yetkilileri, Süreksiz Hükümet Savunma Bakanlığı’nın feshetme kararının tansiyonu tırmandırmayı amaçladığını belirterek, kararın gözden geçirilmesini istedi. Lakin habere nazaran Türk yetkililer, bu talebe cevap vermedi. Toplantıda mutabakata varamayan tarafların yakın vakitte tekrar bir ortaya geleceği bildirildi.
Askerî güçler karşılıklı mevzilendi
Görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine birleşik askeri güç SMO ile beş farklı kümeden oluşan çatı örgütlenmesi Şam Cephesi ortasında devam eden gerginlik yer yer küçük çaplı çatışmalara yol açtı. Taraflar, mümkün kapsamlı çatışmalara hazırlık gayesiyle bölgenin birçok noktasına ağır silah konuşlandırırken, hassas noktalara destek güç sevk etti. Gerginliğin sürdüğü bölgelerde ise iş makinaları ile mevziler yapıldı.
SMO silahlı grupları
Birleşik Suriye Ulusal Ordusu (SMO) içinde yer alan en büyük askeri güç olan Şam Cephesi’ne bağlı Ahrar el-Şam, Halep’in doğu kırsalındaki El-Bab kenti yakınlarında birleşik güçle muhtemel çatışma ihtimaline karşı harekete geçti. Kendini feshetmesi istenen Kuzey Şahinleri ise, Hasan Hac Ali (Hassan Khairiya) komutasında, SMO’nun taarruzlarına karşılık vermek gayesiyle Afrin kırsalındaki birtakım dağlık alanlara konuşlandı.
TSK alarma geçti
Türkiye takviyeli SMO ise iç çatışmayı önlemek için silahlı güçlerini harekete geçirdi. Bölgedeki kaynaklara nazaran, SMO içinde faaliyet gösteren en etkin silahlı güçlerden olan Sultan Murad kümesi, güçlerini Afrin kırsalındaki Kafr Cenne köyü yakınlarına konuşlandırdı. SMO içinde mümkün silahlı çatışmaları önlemek emeliyle bölgede faaliyet gösteren Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), alarma geçti.
Silahlı kümelerin üstlendikleri stratejik noktalara ise tank ve zırhlı araçlar konuşlandırıldı.
Çatışma yaşanma ihtimali halinde Şam Cephesi’ne takviye vermesi mümkünlüğü güçlü olan İdlib bölgesini denetim eden ve El Kaide’nin Suriye kolu olmakla suçlanan Heyet Tahrir Şam’ı (HTŞ) engellemek emeliyle Afrin ve İdlib bölgesindeki stratejik noktalar TSK tarafından denetim altına alındı.
Özbek militanlar da Afrin’de
Suriye’nin kuzeybatısında yer alan Afrin bölgesinde faaliyet gösteren SMO içindeki Hamza Tümeni’nin, Şam Cephesi ile muhtemel çatışmaya hazırlık emeliyle bölgedeki bir küme Özbek savaşçı ile Afrin’in kuzeydoğu kırsalındaki Kafr Janneh köyü yakınlarında konuşlandığı bildirildi. Özbeklerin, SMO içinde Sultan Süleyman Şah (el-Amşat) fraksiyonuna bağlı Hamza Tümeni lideri Seyf Ebubekir ile irtibatlı olduğu ileri sürüldü. Özbek militanların yüklü olarak Lazkiye ilinin kıyı dağlarında konuşlandığı, Afganistan ve başka ülkelerdeki cihatçı kümelerle birlikte rejim ordusuna karşı çatışmalara katıldıkları ve yüksek savaş yeteneklerine sahip olmaları ile dikkat çektikleri bildirildi.
Ankara’nın planı
Bölgedeki kaynaklara nazaran, Şam idaresi ile görüşmelere hazırlanan Ankara, SMO içinde dağınık ve sistemsiz hareket eden dört yahut beş ana silahlı kümesi dağıtıp yine yapılandırma kapsamında düzenlemeyi amaçlıyor. Bu kapsamda birinci uygulamaya Suqur el-Şamal Tugayı’nın tasfiye edilip SMO bünyesine alınması ile başlandı. Bölgedeki siyasi gözlemcilere nazaran, dağınık silahlı kuvvetlerin yine dizayn edilmesi “siyasi iklimle uyumlu”.
|
Suriye Ulusal Ordusu (SMO) Suriye’deki gelişmeleri yakından izleyen suriyegundemi.com’da, Suriye Ulusal Ordusu’na (SMO) ait şu bilgilere yer veriliyor: Suriye muhalefeti, bütün silahlı kümelerin Suriye Süreksiz Hükümeti Savunma Bakanlığı’nın buyruğunda ve Ulusal Ordunun bayrağı altında güçlerini birleştirdiklerini açıkladı. Bu açıklama, Fırat Kalkanı Operasyonuna müteakip başlayan 3 yıllık bir sürecin eseri ve Suriye muhalefetinin seyahatinde kıymetli bir kilometre taşıdır. Türkiye’nin Suriye muhalefetinin tek destekçisi olarak artan rolü ve Türk baskısının akabinde İdlib, Afrin ve Kuzey Halep’te kalan fraksiyonlar bir ortaya geldi. Fakat yapılan açıklama ve içeriği Suriye muhalefetinin birleşmesini garanti etmemektedir. Birinci kez, Suriye Ulusal Koalisyonu tarafından oluşturulan Suriye Süreksiz Hükümeti, silahlı muhalefeti buyruğunda tutmayı başardı. Bu adımla birlikte birinci sefer siyasi muhalefet kendisini tüm Suriye muhalefetinin temsilcisi olarak ilan edebilir pozisyona geldi. Genel olarak, birleşen Ulusal Ordu ögeleri İdlib, Lazkiye, Hama, batı Halep, Afrin ve kuzey Halep’teki bütün fraksiyonlar olarak özetlenebilir. Birleşmeye katılan 41 fraksiyonun 15’i Ulusal Kurtuluş Cephesi’nden ve 26’sı Suriye Ulusal Ordusu’ndan. Bu fraksiyonların 13’ü, ABD Suriye silahlı muhalefetine dayanağını kestikten sonra kuruldu. İstatiksel olarak baktığımızda, Ulusal Ordu yaklaşık 70.000 – 90.000 savaşçıdan oluşmaktadır. Ulusal Ordunun içerisindeki sayısal olarak en büyük kümeler Ahrar el Şam, Ahrar el Şarkiyye, Feylak el Şam, Fırka Hamza, Fırka Sultan Murad, Özgür İdlin Ordusu, Cephe Şamiye, Ceys el İslam, Ceys el Ahrar, Ceys el Nasr, Ceys el Şarkiyye ve Ceys el Nukba’dır. Suriye Ulusal Ordusu’nun yapısı Suriye Ulusal Ordusu resmi olarak Suriye Süreksiz Hükümeti’nin bir kesimi olmuştur ve Geçici Hükümeti’nin Savunma Bakanlığı emri altında çalışmaktadır. Öbür bir tabirle Suriye Ulusal Ordusu, Suriye Süreksiz Hükümeti Başbakanı Abdurrahman Mustafa ve Savunma Bakanı Selim İdris’e bağlıdır. Selim İdris tıpkı vakitte Suriye Ulusal Ordusu Genelkurmay Lideridir. Fakat, Suriye Ulusal Ordusu’nun eski önderleri bir meclis olarak Ordu içerisinde kelam sahibidirler. Suriye Ulusal Ordusunun Üç Kolordu kumandanları Muataz Raslan, Mahmud el Baz ve Ebu Ahmed Nour Kolordu içerisindeki öbür bütün kümelerden sorumludurlar. Her kumandan resmi olarak buyruk verme yetkisine olup, şu anda Selim İdris ve öteki iki komutanın uyumunda Kolorduların temsilcisi olarak karar almaktadır. Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanlığı, Suriye Milli Ordusu’nu yapılarından özerk olarak çalışan farklı ofislere sahiptir ve sadece Selim İdris’in buyruklarına uymaktadırlar. Sözcü Yusuf Hamoud ve onun medya Ofisi; askeri mahkeme başkanı Arafat Hamourd ve askeri mahkeme ofisi; askeri polis teşkilatı başkanı Ahmad al Kurdi ve askeri polis; manevi rehberlik danışmanları başkanı Hasan Dağım ve manevi rehberlik ofisi; finans ofisi; yönetim ve tertip ofisi; operasyon ofisi ve eğitim ofisi; Suriye Savunma Bakanlığı’nın buyruğu altında çalışmaktadır. Suriye Ulusal Ordusu’na ilişkin kolorduların oluşumu Suriye Ulusal Ordusu’nun 4,5,6 ve 7. Kolorduları İdlib’de bulunan Kurtuluş Cephesi’ndeki kümeleri tarafından oluşturulmaktadır ve şimdi tam olarak örgütlenme sağlanamamıştır. Buna karşılık Suriye Ulusal Ordusu’nun birinci Kolordusu aşikâr bir yapıya ve sisteme sahiptir. Birinci üç Kolordu birebir vakitte Barış Pınarı Harekatı’na katılanlardır. |