ANTALYA- Antalya’nın Döşemealtı ilçesinde, tarihi şimdilik 400 bin yıl önceye uzanan Karain Mağarası’nda yürütülen kazılara başkanlık yapan Prof. Dr. Harun Taşkıran, Büyükşehir Belediyesi ve Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Topluluğu’nun birlikte düzenlediği Akdeniz Arkeoloji Söyleşileri’nin konuğu oldu. 1946’dan bu yana arkeoloji kazıların sürdürüldüğü mağaranın prehistorik bir arşiv olduğunu, Birinci Paleolitik Çağ’dan bu yana bütün devirleri kesintisiz olarak barındırdığını söyleyen Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Taşkıran, buluntuların 100 bin yıl daha eskiye gidebileceğini belirtti. 38 yıldır Karain’de çalıştığını lisana getiren Taşkıran, eylül ayında emekli olarak hafriyat başkanlığını yeni bir isme devredeceğini de duyurdu.
TÜRKİYE’DEKİ TEK NEANDERTAL
Karain Mağarası’nın Prof. Dr. İsmail Kılıç Kökten tarafından keşfedildiğini ve birinci arkeolojik hafriyatın 1946’da başlatıldığını aktaran Taşkıran, 1973’e kadar aralıklarla devam ettiğini söyledi. Kökten’in vefatından sonra 10 yıl orta verildiğini aktaran Harun Taşkıran, 1985’ten itibaren Prof. Dr. Işın Yalçınkaya başkanlığında çağdaş ve sistemli kazıların tekrar başlatıldığını hatırlattı. Yalçınkaya emekli olduktan sonra 2015’ten itibaren de asistanı olan kendisinin başkanlığında kazıların sürdüğünü vurgulayan Taşkıran, Karain Mağarası’nın Türkiye’de Neandertal iskelet kesimleri bulunan tek mağara olduğunun altını çizdi.
KAZILAR 2 GÖZEDE DEVAM EDİYOR
Denizden yaklaşık 480 metre yüksekte yer alan ve paleolitik çağlardan Roma periyoduna kadar daima kullanılan mağarada 7 göze bulunduğunu belirten Taşkıran, kazıların B ve E gözelerinde ağırlaştığını kaydetti. E gözünde 12 metrelik bir katman olduğunu ve bütün paleolitik devirleri kesintisiz olarak verdiğini söyleyen Taşkıran, B gözünde ise epipaleolitik ve neolitik katmanların yer aldığını açıkladı. Neolitik devrin genel olarak insanların mağara dışında yerleşimler kurduğu, tarımın başladığı çağlar olarak tanım edildiğini anımsatan Taşkıran, “Fakat Karain’de neolitik devir de var. Beşerler bu çağlarda da mağarada yaşamaya devam etmişler. Karain bu manada da özgün bir hafriyat alanı” formunda bilgi verdi.
KARAİN HAFRİYATLARI ÇOK MEŞAKKATLİ
Dış duvarlarında Roma çağından kalma kitabe ve nişler bulunan mağarada 35 kişilik grupla yürütülen hafriyat çalışmalarının son derece meşakkatli olduğunu lisana getiren Taşkıran, dişçi aletleri, küçük mala ve fırça yardımıyla çıkarılan dolgu toprağın, kovalarla 470 basamak aşağıdaki laboratuvara götürüldüğünü anlattı. Mağara hafriyatlarının öbür kazılardan farklı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Taşkıran, “İğneyle kuyu kazmak üzere santim santim ilerliyoruz. Çok ince ve titiz bir çalışma gerektiriyor, zira çok eski periyotları çalışıyoruz. Geriye dönük hiçbir şeyin gözden kaçmaması gerekiyor. Tüm hafriyat toprağı üç farklı elekte elenip, yıkanıyor kurutuluyor ve içindeki bütün kültürel kalıntıları ayıklanıyor. Çalışmaların uzun yıllardan bu yana devam etmesinin nedeni budur” diye konuştu. (DUVAR)